Dzikie papu¿ki ¿yj±ce na wolno¶ci maj± mo¿liwo¶æ dowolnego wybierania pokarmu i instynktownie wiedz±, co jest dla nich najlepsze. Papu¿ki hodowane w domu zdane s± na opiekê cz³owieka, który powinien wiedzieæ czym i jak nale¿y je karmiæ.

Najpro¶ciej zakupiæ w sklepie zoologicznym gotow± mieszankê ziaren przygotowan± specjalnie dla papug i wzbogacon± odpowiednimi ilo¶ciami witamin i mikroelementów. Dzienna porcja mieszanki to 2 ³y¿eczki pokarmu w zale¿no¶ci od apetytu ptaszka. Samodzielnym przygotowywaniem mieszanki zajmuj± siê g³ównie hodowcy, którzy dobieraj± sk³adniki w zale¿no¶ci od p³ci ptaszka, wieku i odmiany.

W sk³ad tych mieszanek wchodz±: proso, kanar, siemiê lniane (2:2:1) oraz jako dodatki: konopie, soczewica, nasiona traw, owsik, s³onecznik, nasiona sa³aty, mak, owies (w niedu¿ych ilo¶ciach). Jako uzupe³nienie i wzbogacenie mieszanki ziaren mo¿na podawaæ mleko w proszku, kawa³ki biszkoptów lub innego suchego ciasta. Bardzo dobrym przysmakiem dla papug s± kolby smakowe, których dodatkow± zalet±, oprócz dobrego smaku, jest mo¿liwo¶æ ¶cierania dzioba.

Oprócz mieszanki ziaren nale¿y podawaæ zielone czê¶ci ro¶lin: szpinak, pietruszka, pokrzywa, rze¿ucha, mniszek, bazylia, babka, ptasznik i gwiazdnica pospolita, koniczyna, krwawnik. NIE PODAJE SIÊ PAPU¯KOM SA£ATY, GDY¯ POWODUJÊ BIEGUNKÊ. Wszystkie te ro¶liny przed podaniem musz± byæ dok³adnie umyte i osuszone. Nie powinny byæ zbierane na terenach zanieczyszczonych i nie mog± zawieraæ w nadmiarze szkodliwych zwi±zków ( wiosenne nowalijki ze sklepu). Dobrym pomys³em jest w³o¿enie wiosn± kilku ¶wie¿ych ga³±zek z m³odymi listkami i p±czkami (wierzba, klon, lipa, akacja, d±b, buk, olszyna, jab³oñ, ¶liwa, brzoza).

Papu¿ki bardzo lubi± owoce, które stanowi± cenny pokarm uzupe³niaj±cy ich dietê. Mo¿na im podawaæ: dojrza³e jab³ka, gruszki, czere¶nie (bez pestek), banany, melony, arbuzy, winogrona, figi, brzoskwinie i morele.

Preferowane warzywa: tarta marchewka (karoten), pomidory, ¶wie¿e ogórki, cukinia, dynia, gotowane ziemniaki.

Jako uzupe³nienie prawid³owo skomponowanego jad³ospisu mo¿na podawaæ rozdrobnione orzechy w³oskie i laskowe. Szczególnie chêtnie s± wyjadane przez wiele papu¿ek orzechy ziemne. Jesieni± bardzo warto¶ciowymi pokarmami s±: jarzêbina, czarny bez, g³óg i tarnina. W zimie mo¿na podawaæ skie³kowane ziarno pszenicy, które zawiera witaminê E i zastêpuje niedostêpne o tej porze roku zielonki. Mo¿na te¿ za³o¿yæ w³asna uprawê doniczkow± owsa i rzepiku. Po wyro¶niêciu ro¶liny te wstawia siê razem z doniczk± do klatki. Je¶li nie podajecie swoim papugom karm zielonych nale¿y raz w tygodniu podaæ wodê z rozpuszczona w niej multiwitamin±.

W formie nagrody mo¿na podawaæ cukier w kostkach, ale tylko w niewielkich ilo¶ciach (1/4 kostki cukru na tydzieñ). Papugi za nim przepadaj±!

Czêsto zdarza siê, ¿e fruwaj±ca sobie swobodnie po mieszkaniu papu¿ka chêtnie towarzyszy opiekunowi przy jego posi³kach i wyjada co smaczniej wygl±daj±ce kawa³ki z talerza (szczególnie makaron). Trzeba uwa¿aæ, aby siê nie poparzy³a (gor±ca zupa) i najlepiej od³o¿yæ jej troszkê ry¿u, ziemniaków czy makaronu (bez sosu) na spodeczek. Nie strofowana papuga bêdzie siê Wam namolnie pchaæ prawie w sam ¶rodek talerza, a przecie¿ to co je cz³owiek w wiêkszo¶ci przypadków nie nadaje siê jako po¿ywienie dla papug i mo¿e jej zaszkodziæ.

Niezbêdnym elementem po¿ywienia ptaków jest wapñ ( do kupienia w sklepie zoologicznym) wp³ywaj±cy na prawid³owy wzrost, budowê ko¶ci oraz upierzenie, a tak¿e preparat wêglowy poprawiaj±cy trawienie i zapobiegaj±cy wystêpowaniu biegunek.

Papu¿ki w okresie lêgowym powinny byæ dokarmiane pokarmem jajecznym, który mo¿na w postaci suchej kupiæ w sklepie zoologicznym lub bia³ym serem. Ser mo¿e byæ zamiennikiem jajka, pod warunkiem podania go tylko na krótki okres. Usuniêcie sera powinno nast±piæ po up³ywie 3-4 godzin od momentu wy³o¿enia (podobnie postêpowaæ nale¿y z inn± karm± miêkk± , warzywami i owocami).

Papugi musz± mieæ zapewniony sta³y dostêp do czystej wody. Nie musi to byæ woda przegotowana, wystarczy odstana, ale najlepiej podawaæ mineraln± niegazowan±.

Pierzenie siê papug.

Proces pierzenia siê u papug nie jest tak regularny jak u kanarka i czasami trudno ustaliæ jego przyczyny. Najczêstsz± przyczyn± jest zmiana temperatury w pomieszczeniu, w którym papugi stale przebywaj± lub przeniesienie klatki w inne cieplejsze lub zimniejsze miejsce. Zmieniaj±c pióra papugi przystosowuj± siê do nowych warunków. Pierwsze pierzenie m³odych papug wyklutych zim± odbywa siê na prze³omie wiosny i lata, a wyklutych wiosn± i latem na prze³omie jesieni i zimy. Czê¶ciowa wymiana piór mo¿e nast±piæ równie¿ w okresie gniazdowania. Aby ptaszki w normalnym czasie mog³y odzyskaæ swój wygl±d i samopoczucie powinny byæ szczególnie troskliwie pielêgnowane i odpowiednio lepiej karmione, bowiem wymiana piór bardzo os³abia ptasi organizm i czyni go mniej odpornym na ró¿ne infekcje. W sklepach zoologicznych mo¿na kupiæ specjaln± od¿ywkê na upierzenie, której regularne stosowanie zapobiega powstawaniu niedoborów witamin i zwi±zków mineralnych w organizmie ptaszka.

Czy warto rozmna¿aæ papu¿ki faliste?

Decyduj±c siê na rozmna¿anie papu¿ek musicie siê zastanowiæ, co zrobicie z ich potomstwem. M³ode ptaszki szybko rosn±, potrzebne wiêc bêd± nowe klatki wraz z wyposa¿eniem, byæ mo¿e równie¿ woliera, a tak¿e wiêksze ilo¶ci karmy i od¿ywek. Wiêksza ilo¶æ ptaszków wymaga od hodowcy du¿ej ilo¶ci czasu przeznaczonego na karmienie, czyszczenie klatek i dok³adne obserwacje. Ka¿dy hodowca stawia sobie za cel ci±g³e doskonalenie stadka, ulepszanie cech (barwa, sylwetka). Wszystkie zabiegi hodowlane poch³aniaj± wiele czasu, starañ, gotówki i wymagaj± do¶wiadczenia oraz znajomo¶ci teorii. Profesjonalizm w hodowli przynosi wymierne rezultaty w postaci zdrowego i piêknego przychówku oraz satysfakcji dla hodowcy. Powodzenia!

Rozmna¿anie - porady dla hobbystów.

Zawieszenie budki lêgowej (do nabycia w sklepach zoologicznych) - najlepiej na zewn±trz klatki - u dobranej pary papu¿ek powoduje nasilenie instynktu rozrodczego. Od tej chwili ptaki czêsto przesiaduj± w pobli¿u budki, badaj± dziobami otwór wej¶ciowy i patyczek umieszczony pod nim. Rozpoczyna siê pora zalotów. Samczyk stara siê o pozyskanie wzglêdów partnerki przeczesuj±c jej pióra na g³owie i karku, zachêcaj±c ¶wiergotaniem i karmi±c. Po kilku dniach zalotów i zgodnego wspó³¿ycia samiczka zaczyna interesowaæ siê budow± gniazda. Trzeba wówczas umie¶ciæ w budce gar¶æ trocin. Czêsto jednak samiczka czy¶ci domek starannie usuwaj±c wszystko, co siê w nim znajduje. W takim wypadku nie nale¿y wy¶ció³ki uzupe³niaæ, lecz poczekaæ, a¿ samiczka zniesie 1-2 jajka. Dopiero wówczas trzeba jeszcze raz wy¶cieliæ budkê, a jajka u³o¿yæ na ¶rodku dna. Naturalne dziuple posiadaj± na dnie zag³êbienie. Dlatego te¿, aby u³atwiæ samiczce wysiadywanie jajek mo¿na w miejsce dna wstawiæ deskê o grubo¶ci 10-20mm z wyprofilowanym zag³êbieniem w czê¶ci centralnej. Tam bêd± znajdowa³y siê jaja i zapobiegnie to równie¿ rozrzucaniu jaj w momencie opuszczania przez samicê budki. Po up³ywie 2-5 dni po kopulacji samiczka znosi pierwsze jajko, a nastêpne pojawiaj± siê w odstêpach 24-godzinnych. Wysiadywanie rozpoczyna siê najpó¼niej z chwil± zniesienia drugiego jajka. Liczba jajek mo¿e byæ ró¿na, przewa¿nie od 5-6, ale równie dobrze mog± byæ tylko 3 lub 9. Aby mieæ pe³n± kontrolê nad lêgami nale¿y zniesione jajka prze¶wietlaæ.

Absolutnie nie wolno przeganiaæ samiczki z gniazdka, trzeba wyczekaæ moment, gdy pójdzie siê napiæ lub co¶ zje¶æ. Jajeczka uszkodzone usuwa siê z gniazda natychmiast, natomiast pozosta³e obserwuje pod ¶wiat³o (¿arówka). Niezap³odnione s± przezroczyste, zap³odnione, ale zamar³e maj± w ¶rodku tylko ciemny skrzep , a w tych z rozwijaj±cym siê zarodkiem widaæ gêste zaciemnienie w ¶rodkowej czê¶ci i delikatn± pajêczynkê czerwonych naczynek krwiono¶nych. Kontrola powinna przebiegaæ szybko, nie d³u¿ej ni¿ 2 minuty, aby nie niepokoiæ samiczki i nie przech³odziæ jajek. Jajeczka niezap³odnione i zamar³e nale¿y usun±æ. Czêsto samiczka sama przeprowadza selekcjê wysiadywanych jaj. Dlatego te¿ znajduj±c w klatce przed budk± wyrzucone jajko mo¿ecie byæ pewni, ¿e by³o ono niezalê¿one. Podczas wysiadywania jajek przez samiczkê samiec przebywa bardzo blisko budki i od czasu do czasu karmi samicê. W klatce zbiorowej samica rzadko opuszcza budkê i samiec przejmuje na siebie obowi±zek dostarczania jej po¿ywienia oraz bacznie strze¿e swego terytorium. Podczas prawid³owego przebiegu wysiadywania zarodek rozwija siê przez 18 dni (mo¿e byæ i trochê d³u¿ej). Po tym czasie zaczyna siê wykluwanie piskl±t i nastêpuje to w podobnych odstêpach czasu jak znoszenie jaj. Pisklaki przychodz± na ¶wiat samodzielnie, bez pomocy rodziców, radz±c sobie dziobkiem zakoñczonym specjalnym ostrym wyrostkiem. M³ode papugi wykluwaj± siê nagie i ¶lepe. Po ok. 7 dniach pokrywaj± siê rzadkim puszkiem i pojawiaj± siê zacz±tki piór tzw. rurki na skrzyde³kach, a pó¼niej na tu³owiu. 10 lub 11-go dnia zaczynaj± ju¿ przygl±daæ siê ¶wiatu przez w±skie szparki miêdzy powiekami, a po nastêpnych kilku dniach oczka s± ju¿ okr±g³e. Po wykluciu siê m³odych nale¿y co parê dni zagl±daæ do budki, aby sprawdziæ, czy s± one dobrze nakarmione, a tak¿e czy nie maj± wad wykluczaj±cych pisklêta z hodowli. M³ode prawid³owo karmione powinny mieæ ca³y czas dobrze wype³nione wole. Mniej wiêcej po 50 dniach od momentu z³o¿enia jaj m³ode zaczynaj± opuszczaæ budkê. W tym czasie czêsto zdarza siê, ¿e samiczka ponownie zaczyna siê nie¶æ. Najprostszym sposobem zmuszenia papu¿ek do zrobienia sobie "pauzy" jest zabranie im budki lêgowej.

Wychowywanie m³odych papu¿ek.

Po kilku godzinach od wyklucia maluchy s± ju¿ gotowe do przyjmowania pokarmu i samiczka karmi je papk± powsta³± ze spo¿ytego, roztartego i wymieszanego ze ¶lin± pokarmu. Gdy m³ode podrosn± i coraz natarczywiej domagaj± siê pokarmu samczyk pomaga samiczce je karmiæ. Mniej wiêcej 26 - 30 dniowe maluchy zaczynaj± wychodziæ z budki i próbuj± same pobieraæ pokarm , choæ jeszcze ci±gle s± karmione przez matkê (do ok. 30 dni po opuszczeniu gniazda) . M³ode ptaki, które potrafi± ju¿ samodzielnie pobieraæ pokarm podstawowy nale¿y ju¿ oddzieliæ od rodziców i umie¶ciæ najlepiej w wolierze, aby mog³y æwiczyæ i doskonaliæ trudn± sztukê latania. M³ode papu¿ki po oddzieleniu od rodziców powinny byæ karmione karm± podstawow± oraz miêkk±. Klatki, w których trzymane s± m³ode ptaki trzeba codziennie dok³adnie czy¶ciæ, myæ baseniki i pojemniki na pokarm i wodê. M³ode papugi na pocz±tku nie umiej± piæ z poide³ka, dlatego powinny mieæ wstawion± miseczkê z wod±.

Pierwsze pierzenie trwa zwykle 10 tygodni. Wymiana piór nastêpuje najpierw na grzbiecie i rozchodzi siê w kierunku ogonka i g³owy.

Obr±czkowanie papug.

Cz³onkowie Zwi±zku Hodowców Kanarków i Ptaków Egzotycznych maj± obowi±zek obr±czkowania ptaków. Jest to niezbêdne do ustalenia to¿samo¶ci ptaka i daje mo¿liwo¶æ wystawienia go w konkursach i zawodach organizowanych przez PZHKiPE. Znakowanie papug polega na zak³adaniu im w wieku 6-8 dni na nó¿kê obr±czki aluminiowej z wyt³oczonym na niej numerem. Obr±czki mo¿na uzyskaæ w regionalnym oddziale PZHKiPE lub Polskiej Federacji Ornitologicznej. Tam równie¿ dowiecie siê w jaki sposób za³o¿yæ obr±czkê, aby nie uszkodziæ papudze nó¿ki.

Chora papu¿ka.

Najczê¶ciej spotykane oznaki choroby:

ospa³o¶æ i apatia (wiêkszo¶æ czasu ptaszek siedzi z g³ow± wtulon± pod skrzyde³ko)

spowolniona reakcja

nastroszone pióra

matowe oczy

ropna wydzielina z oczu

zabrudzony w okolicy otworów nosowych dziób

sklejone i brudne pióra na podbrzuszu

krótki i szybki oddech ze szmerami

chrypka

na brzuszku wystêpuj± zaczerwienienia, plamy lub wyra¼nie odznaczaj± siê czerwone jelita

zbyt czêste potrz±sanie ogonem

odchody wodniste, ¶luzowate, brunatne lub ciemnozielone, czasem z domieszk± krwi

zabrudzone pióra w okolicy odbytu

zaparcia

ci±g³e drapanie siê

ubytki upierzenia ( poza okresem pierzenia siê) oraz drapanie

chropowaty nalot g³ównie na woskówce, nó¿kach i w okolicach oczu

chorobliwy apetyt i jednoczesne chudniêcie

dr¿enie koñczyn, g³owy lub ca³ego cia³a

konwulsje

niesprawna, wleczona bezw³adnie koñczyna

ca³kowite pora¿enie cia³a lub utrata przytomno¶ci

Je¿eli choroba nie zostanie rozpoznana w pierwszej fazie rozwoju szanse na prze¿ycie i wyzdrowienie s± niewielkie. Najlepiej wed³ug zasady: "lepiej zapobiegaæ, ni¿ leczyæ" stworzyæ ptaszkowi jak najlepsze warunki do ¿ycia i rozwoju. Je¶li pomimo troskliwej opieki i odpowiedniego po¿ywienia papuga zachoruje nie nale¿y jej leczyæ na w³asn± rêkê, gdy¿ mo¿e to daæ skutek odwrotny od zamierzonego, czyli doprowadziæ ptaszka do ¶mierci. Zdiagnozowaæ chorobê mo¿e tylko wytrawny hodowca i lekarz weterynarii, natomiast w³a¶ciwym leczeniem powinien zaj±æ siê tylko weterynarz.

Papuga mo¿e mówiæ!

Podstawowym g³osem papu¿ki falistej jest melodyjny ¶wiergot przechodz±cy w chwilach strachu lub silnego zdenerwowania w przenikliwy skrzek nieprzyjemny dla ucha ludzkiego. W niewoli papu¿ka jest w stanie na¶ladowaæ ludzk± mowê: mo¿e opanowaæ do 500 s³ów. Nauczyæ mówiæ mo¿na tylko m³od± papu¿kê (najlepiej kupion± od hodowcy), gdy¿ starsza mo¿e w ogóle siê nie oswoiæ i nie bêdzie chcia³a siê uczyæ. Nauka mówienia polega na czêstym powtarzaniu jakiego¶ s³owa, a efekt mo¿na uzyskaæ dopiero w kilka miesiêcy po rozpoczêciu "lekcji" i wiele zale¿y od anielskiej cierpliwo¶ci nauczyciela. Najlepsze do nauki s± godziny wieczorne, wtedy papu¿ki chêtnie s³uchaj± tego, czego maj± siê nauczyæ i ³atwiej sobie to przyswajaj±.

Co z³ego mo¿e spotkaæ papu¿kê?

Oswojonej papu¿ce mo¿na udostêpniæ do lotów ca³e mieszkanie, nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e swobodnie lataj±cy ptak jest nara¿ony na wiele niebezpieczeñstw:

Nadepniêcie przez nieuwagê na siedz±cego na pod³odze ptaka.

Zamkniêcie drzwi, na których górnej krawêdzi lubi± przesiadywaæ ptaki.

Pora¿enie pr±dem elektrycznym w wyniku skubania przewodów i kabli.

Poparzenie przez p³omieñ kuchenki gazowej, gor±ce ¿elazko itp.

Wpadniêcie do garnka z gor±c± zawarto¶ci±.

Zjedzenie truj±cych ro¶lin ozdobnych.

Uderzenie podczas lotu w szybê lub lustro.

Wyfruniêcie na zewn±trz przez otwarte okno.

Z³apanie przez kota, je¶li on równie¿ jest Waszym ulubieñcem i mieszka w domu.

Zatrucie nikotyn± poprzez sta³e przebywanie w gronie palaczy.